Hoe coaching bijdraagt aan stressreductie

door | apr 9, 2024 | coaching

Stressreductie

Hoe coaching bijdraagt aan stressreductie

Stress. Wie kent het niet? Stress is een functioneel iets. Zie het maar als een waarschuwing dat je extra alert moet zijn, scherp moet nadenken of belangrijke beslissingen moet maken. Het doet van alles met je. In je lichaam, je hoofd en in je gedrag. Niets mis mee zou je zeggen? Nee, in principe niet, als het kortstondig is en je op basis van de signalen die je krijgt de stress weer kunt indammen. Maar soms lukt dat niet en dan wordt stress een obstakel dat je flink in de weg kan zitten, mentaal en fysiek, in je laten en in je doen.

Er zijn veel methodes om met stress om te gaan. Veel methodes zijn gericht op de nadelige effecten van stress. Mindfulness, ontspanning, afleiding, sporten, noem maar op. En dat is allemaal goed als het voor je werkt.

Toch is het interessant om te analyseren wat jou precies stress oplevert. In plaats van de effecten van stress te reduceren, dieper te gaan onderzoeken wat eigenlijk de oorzaak is van stress, wat is de trigger voor jou?

Hoe dat werkt met personal coaching zal ik toelichten.

Stress & personal coaching

In een personal coaching traject onderzoeken we als eerste waar jouw stress vandaan komt. Dat doen we met een onderzoekend gesprek. Wanneer heb je last van stress, hoeveel last heb je ervan, in welke situatie, hoe vaak, wat voel je dan en waar, hoelang heb je dat gevoel, wanneer neemt het af, hoelang ken je dit gevoel, wat doe je dan, wat zien anderen jou doen… ken je dit van vroeger…?

Kortom, een onderzoekend gesprek om uit te vinden wat jou stress oplevert en in welke situatie. De reden dat we zo onderzoekend aan de slag gaan, is om inzicht te krijgen in wat er precies bij jou gebeurt als je stress ervaart. Dit stukje inzicht geeft namelijk een beeld waar mogelijk de oorzaak ligt van jouw stresservaring.

Stress door persoonlijke overtuigingen

Het kan bijvoorbeeld voortkomen uit je persoonlijke overtuigingen. Persoonlijke overtuigingen zijn bijvoorbeeld jouw gedachten: “ik moet alles goed doen, ik mag geen fouten maken, ik moet in controle blijven, ik moet sterk zijn, of.. wat denkt de ander van mij..”

Stressreductie met coaching

Stress door “Uit regie raken”

Een andere trigger kan zijn dat je in een situatie terecht bent gekomen, waar dingen anders lopen dan je had verwacht. Dat brengt je onrust en misschien raak je uit regie en weet even niet wat je nu moet doen. Hier speelt het maken van belangrijke keuzes een grote rol, maar welke opties heb je om weer in regie te komen?

Stress door niet te leven naar je persoonlijke waarden

Het kan ook zijn dat je stress ervaart, doordat je niet leeft naar je persoonlijke waarden. Je doet dingen die je eigenlijk niet wil doen, of minder belangrijk vindt. Maar wat zijn jouw persoonlijke waarden dan en hoe kan je meer naar die waarden gaan leven?

Inzicht en bewustwording

Een groot deel van coaching op stressreductie is gericht op inzicht en bewustwording. Met dat inzicht kun je namelijk aan de slag gaan om vaardigheden te ontwikkelen en acties te ondernemen om jouw stress te reduceren. Daarom is registratie van stressmomenten altijd een belangrijk onderdeel aan het begin van een coachtraject. Het registreren maakt je bewust van de momenten, situaties en gevoelens wanneer je stress ervaart. Wanneer dat helder in beeld is, start de tweede fase van het traject.

Patroon vinden

Op basis van de inzichten gaan we op zoek naar patronen. Kunnen we een rode draad vinden op basis van de registratie? Gaat het over jouw persoonlijke overtuigingen, de situatie waarin je uit regie raakt en keuzes moet maken, of heeft het te maken met je persoonlijke waarden? Een diepere analyse volgt, afhankelijk van het patroon dat we kunnen vinden.

Stress uit persoonlijke overtuigingen

Zien we in het patroon dat persoonlijke overtuigingen een grote rol spelen, dan is het interessant om daarop in te zoomen. Wat is dan die overtuiging en wat maakt dat die overtuiging zo is? Heeft dit te maken met oude interpretaties, overtuigingen uit je jeugd, oude strategieën die ooit effectief waren maar nu misschien niet meer? Speelt perfectionisme, zelfbeeld, onzekerheid een rol?

Een diepere analyse geeft meer inzicht. Dat doen we met verschillende coachmethodieken. Bij oude interpretaties en oud gedrag bijvoorbeeld, analyseren we vaak belangrijke gebeurtenissen uit het verleden. Welke interpretaties heeft dit opgeleverd, is dat een overtuiging geworden en heeft het besluit destijds geresulteerd in gedrag? Gedrag dat toen effectief was, maar nu niet meer?

Stress

Voorbeeld: Een jonge moeder is druk met de zorg voor haar kinderen. Ze neemt steeds alle verantwoordelijkheid op zich, regelt het liefste alles zelf. Ze vraagt weinig of geen hulp aan haar partner, het is immers haar taak als moeder. Ze werkt zo hard voor haar gezin en ook op haar werk probeert ze alle ballen in de lucht te houden. Wanneer het even niet lijkt te lukken, krijgt ze enorm veel stress, met als resultaat heftige hoofdpijnen. Ze raakt daarmee nog verder uit balans.

In het coachtraject blijkt dat deze jonge moeder in haar jeugd veel voor haar moeder heeft gezorgd nadat haar vader plotseling was overleden. Haar moeder was hulpbehoevend en kon niet goed voor zichzelf zorgen. Ze nam dus een verzorgende rol aan, nam de verantwoordelijkheid om te gaan zorgen en is dat blijven doen. Haar overtuiging is dat het zonder haar niet lukt. Daarmee is ze haar jeugd doorgekomen, maar nu ze zelf moeder is, is die overtuiging meer een last dan een voordeel. Haar oude strategie was ooit succesvol, maar staat haar nu in de weg.

Stress door regieloos zijn

Komt uit het patroon meer de regieloosheid naar voren, is het meer feitelijk en speelt het maken van een keuze een rol, maar zijn de keuzeopties niet goed in beeld?

Voorbeeld: Een man raakt zijn baan kwijt. Hopeloos zoekt hij naar een andere baan maar het lukt maar steeds niet. De financiële druk neemt steeds verder toe, hij raakt hierdoor in de put. Door de toenemende stress slaapt hij slecht, is vermoeid en kan maar weinig energie vinden om te blijven solliciteren. Hij geeft de hoop bijna op, “het gaat me niet lukken”.

In dit voorbeeld speelt het uit regie raken een belangrijke rol. Het is een meer feitelijke situatie. De man is zijn baan kwijt en zoekt een andere baan. Het is nog niet gelukt en daar wordt hij hopeloos van; dat is zijn stresstrigger. In dit voorbeeld zou het reduceren van de stress behulpzaam kunnen zijn voor de man, om met meer energie en overtuiging te gaan solliciteren. Daarmee vergroot hij zijn kans op een nieuwe baan. De coaching in dit voorbeeld is dan gericht op de keuzeopties die de man heeft, om de situatie te accepteren (het is niet anders, een baan vinden duurt lang, laat het los en ga met nieuwe energie aan de slag), de situatie te veranderen (welke andere opties zijn er nog?) of weg te gaan uit de situatie (niet relevant in dit voorbeeld).

De uitkomst in dit voorbeeld is dat de partner van de man na een goed gesprek meer is gaan werken waardoor de grootste financiële druk afnam; de man accepteerde dat het zoeken naar een baan lang kan duren, maar hij ging er met volle energie tegenaan. Binnen 2 maanden had hij een nieuwe baan.

Stress uit persoonlijke waarden

Of laat het patroon zien dat echt belangrijke persoonlijke waarden niet worden ingevuld en is dat een oorzaak van een rotgevoel en stress? Wat zijn dan de persoonlijke waarden en welke acties kunnen worden ondernomen om meer naar die waarden te leven?

persoonlijke waarden

Voorbeeld: Een jonge ondernemer pakt elke klus aan die hij kan aanpakken. Zijn tarieven zijn laag en hij levert veel te veel werk af voor wat hij ervoor betaald krijgt. Hij kan weinig aandacht schenken aan zijn klanten; zijn kwaliteit is niet optimaal. Hierdoor verliest hij zijn plezier in het ondernemen. Hij is nu een massaproductiebedrijf gebaseerd op volume, terwijl zijn wens in ondernemerschap juist was om meer vrijheid te vinden voor zichzelf en kwalitatief werk te kunnen leveren aan waardevolle klanten. De continue druk en het gebrek aan geleverde kwaliteit levert hem veel stress op.

Uit het onderzoekend gesprek komt naar voren wat de persoonlijke waarden zijn van deze ondernemer: vrijheid voor zichzelf, kwaliteit leveren, zingeving in het ondernemen. Uit het gesprek blijkt dat deze waarden nu niet worden vervuld. De ondernemer besluit kritischer te worden in welke klanten hij gaat bedienen, verhoogt zijn prijzen en richt zich volledig op het leveren van kwaliteit. Daarmee leeft hij meer naar zijn persoonlijke waarden, krijgt hij meer voldoening en vindt het plezier terug in het ondernemen.

Buiten de voorbeelden die ik hier benoem, zijn er nog veel meer oorzaken te benoemen die stress kunnen opleveren. De rode draad die echter vaak zichtbaar is, heeft te maken met jouw persoonlijke overtuigingen. Jouw gedachten die de overhand nemen in bepaalde situaties kunnen stress opleveren. Alleen met het krijgen van inzicht waarom dit gebeurt ben je er nog niet.

Ontwikkelen van vaardigheden

Op basis van de inzichten en patronen gaan we daarom aan de slag met het ontwikkelen van vaardigheden of het nemen van actie. Bij het ontwikkelen van vaardigheden kun je bijvoorbeeld denken aan het beter kunnen aangeven van je eigen grenzen, of hoe je bewust andere keuzes kunt maken, of meer afstand kunt nemen van je overheersende gedachten. Maar niets lost zich vanzelf op. Alleen met inzicht en vaardigheden ben je er (nog) niet. De laatste stap is gericht op het nemen van actie. Aan de slag dus, met je opgedane inzichten, de ontwikkelde vaardigheden. Met de angst onder je arm, doen wat je te doen staat. Exposure noemen we dat, want hoe vaker je spannende dingen doet, des te minder spannend ze worden.

Aan de slag

En in deze laatste fase van het coachtraject speelt registratie weer een belangrijke rol. Gewoon om te zien wat het je oplevert, welke successen je bereikt en wat je nog te doen hebt en hoe je voorkomt dat je terugvalt. Stap voor stap op weg naar minder stress.

Dit hele proces zoals hierboven beschreven vat een coachtraject samen dat bestaat uit ca. 4-6 coachsessies van 1,5 uur. Hier gaat een uitgebreide intake aan vooraf van ca. een uur. Gedurende het traject dat ongeveer 12 weken duurt, gaat de coachee naast de twee wekelijkse gesprekken, zelf aan de slag met oefeningen en registraties.

Afhankelijk van de stressoorzaken worden er verschillende coachmethodieken ingezet. Systemisch werk, Transactionele analyse, Acceptance and Commitment Therapy, oplossingsgericht werken, NLP, Voice Dialogue. Wat de methodiek inhoudt is niet zo spannend, het verschil zit in het soort oefeningen dat we doen.

Wil je meer weten over de voordelen van coaching en wat het jou kan opleveren? Neem dan even contact met me op voor een persoonlijke toelichting en advies.

Willem van Duuren

Personal- & Businesscoach

Coachnu.nl

(Ervaar jij chronische stress en heb je ernstige lichamelijke of emotionele klachten, ben je depressief of in de war, neem dan altijd eerst contact op met je huisarts. Coaching is niet bedoeld als vervanging van professionele behandelingen bij ernstige psychische of lichamelijke aandoeningen)

Geschreven doorWillem van Duuren

Ook interessant om te lezen

Stress & Burn-out coach Roberto Gutierrez

“???????????????? ????????????????????????????????????????????” ???????????????????????????? ????????????????????????????????????; ???????????????????????? & ????????????????-???????????? ???????????????????? In 2022 gaf 1 op de 4 werknemers in de leeftijd van 18...

Lees meer

Verhoog werkgeluk met coaching

Week van het Werkgeluk Hoe coaching bijdraagt aan hoger werkgeluk Van 25-29 september is het de Week van het Werkgeluk. In deze week is er veel aandacht voor de vitaliteit en het verhogen van het werkgeluk van werknemers. Een mooi initiatief dat inmiddels...

Lees meer

Hoe verhoog je het werkgeluk van jouw medewerkers?

Werkgeluk Naast alle initiatieven die je al neemt als werkgever om je medewerkers te ondersteunen in hun werkgeluk is het aanbieden van coaching een waardevolle investering. Ik heb het zelf ervaren als coach in de coachpool van HEMA. Een blije medewerker presteert...

Lees meer

De waarde van een coach in jouw bedrijf

Toen ik naast mijn rol als Unit Director bij HEMA ook toetrad tot de interne coachpool, ontdekte ik de enorme waarde van een bedrijfscoach. Inmiddels ben ik zelfstandig coach, vanuit mijn missie om coaching mainstream te maken.  De coachpool was beschikbaar voor...

Lees meer